Sáng ngày 29/7/2024, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội thảo đánh giá Chương trình bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen giai đoạn 2015 – 2024 và định hướng triển khai giai đoạn 2025 – 2030.
Tham dự Hội thảo, về phía Bộ KH&CN có ông Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN; ông Trần Hồng Thái, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; cùng lãnh đạo các vụ, cục chức năng của Bộ KH&CN.
Về phía các đại biểu tham dự: có đại diện lãnh đạo của trên 50 sở KH&CN trên toàn quốc; trên 50 tổ chức chủ trì thực hiện các nhiệm vụ KH&CN quỹ gen và trên 200 chủ nhiệm các đề tài, dự án về quỹ gen cấp quốc gia. Sở KH&CN Thái Nguyên có ông Phạm Quốc Chính, Giám đốc Sở tham dự và có bài phát biểu tham luận tại Hội thảo.
Theo báo cáo tại Hội thảo, thực hiện quyết định 1671/QĐ-TTg ngày 28/9/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Đến nay, Chương trình đã thu thập và lưu giữ được 80.911 nguồn gen (gấp 2,8 lần so với năm 2010); hơn 300 nguồn gen động, thực vật và trên 700 nguồn gen vi sinh vật được đưa vào khai thác thương mại hóa; hơn 14.000 nguồn gen đã được đánh giá chi tiết;…tổng thể Chương trình đã đạt được 4/5 mục tiêu đặt ra theo quyết định phê duyệt Chương trình của Thủ tướng Chính phủ.
Báo cáo tham luận tại Hội thảo, ông Phạm Quốc Chính, Giám đốc Sở KH&CN Thái Nguyên tóm tắt kết quả thực hiện Chương trình trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, theo đó:
Qua 10 năm thực hiện, thông qua các nhiệm vụ KH&CN về quỹ gen cấp tỉnh, đã thực hiện thu thập, bảo tồn, lưu giữ và phát triển được 45/48 nguồn gen = 93,7% số lượng nguồn gen của 02 Đề án khung đã đặt ra. Trong đó: đã thực hiện điều tra, thu thập, bảo tồn, đánh giá đa dạng di truyền, tư liệu hoá và đăng ký trên ngân hàng gen đối với 38 nguồn gen; khai thác, phát triển, phục tráng và đưa vào sản xuất, thương mại hoá đối với 07 nguồn gen.
Đồng thời cũng nêu một số khó khăn vướng mắc, trong đó tập trung tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách nhằm tiếp tục duy trì, bảo tồn, lưu giữ an toàn các nguồn gen sau khi đã hoàn thành các nhiệm vụ KH&CN; tạo điều kiện cho việc tham gia mạng lưới quỹ gen quốc gia; phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu về quỹ gen;…Bên cạnh đó, cũng đề xuất một số giải pháp khắc phục trong thời gian tới, đồng thời đề nghị Bộ KH&CN sớm có hướng dẫn để các tỉnh, thành phố chủ động tham mưu cho UBND tỉnh xây dựng Kế hoạch, đề án khung thực hiện các nhiệm vụ KH&CN về quỹ gen cấp tỉnh giai đoạn 2025-2030.
Kết luận tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Hồng Thái đánh giá Chương trình trong thời gian qua đã đem lại hiệu quả to lớn cho phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường và quốc phòng – an ninh của đất nước. Thứ trưởng nhấn mạnh, cần hoàn thiện cơ chế triển khai và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp và người dân; đồng thời đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm, tri thức quốc tế, kết nối trung ương tới địa phương, sớm xây dựng, triển khai khung Chương trình để không bị gián đoạn trong thời gian tới./.